احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی ایران، از آغاز مهاجرت ساکنان استانهای جنوب و جنوب شرقی به مناطق شمالی ایران خبر داد و گفت که بحران آب میتواند به بروز نزاع و تنشهای سیاسی منجر شود. به گفته او، مقایسه آمار بارندگی ۵۰ سال اخیر نشان میدهد که زمستانها گرمتر و تابستانها بلندتر شدهاند و این تغییرات شرایط را «نامتعادل میکند و اکوسیستم را بر هم میزند».
آماری که رئیس مرکز ملی خشکسالی در گفتوگو با روزنامه همشهری ارائه داد، حاکی از آن است که میزان بارندگی در ۵۰ سال اخیر هر سال ۰.۹ میلیمتر کم شده است. اگر این عدد را در ۵۰ ضرب کنیم، معادل ۴۵ میلیمتر میشود و باز این عدد اگر در یک میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومترمربع مساحت ایران ضرب شود، متوجه خواهیم شد که چند میلیارد مترمکعب آب قابلدسترس را از دست دادهایم.
احد وظیفه در ادامه به تبعات کاهش بارندگیها و تاثیر آن در مهاجرتهای اقلیمی اشاره کرد و افزود: «وقتی دما افزایش پیدا میکند، میزان بارش برف کم میشود، ذخیره برفی کوهها کاهش مییابد، دبی رودخانهها کم میشود و سدها دیگر آبگیری نمیشوند. در نتیجه محیط زیست تخریب و مهاجرت اقلیمی آغاز میشود.»
رئیس مرکز ملی خشکسالی میگوید همین حالا هم ساکنان مناطق جنوب، جنوب شرق و کویر مرکزی ایران به دلیل آبوهوای بهتر به سمت سواحل شمالی هجوم بردهاند و این نشانه آغاز مهاجرت اقلیمی در ایران است.
او احتمال بروز تنش و نزاعهای سیاسی در پی بحران آب را مطرح کرد و گفت: «جنگ سوریه زمانی شروع شد که کشاورزان معیشتشان تامین نشد و مجبور شدند با توجه به درآمد کم زمینهایشان را رها کنند. البته مسائل سیاسی هم در این زمینه موثر بود، ولی به اعتقاد کارشناسان، یکی از دلایل وقوع جنگ در سوریه نبود آب بود.»
احد وظیفه بر این باور است که در کشورهایی مثل ایران، عراق و سوریه که با وجود خشک بودن، کشاورزی هم دارند، همواره پتانسیل درگیری بر سر آب وجود دارد و«با افزایش اثرات خشکیدگی، طبیعی است که تنشها هم افزایش یابد».
در سال ۱۴۰۰، بحران کمبود آب و فقدان مدیریت کارآمد منابع آبی در ایران به اعتراضهای مردمی در دو استان خوزستان و اصفهان انجامید. اعتراضهای مردمی استان خوزستان تیرماه ۱۴۰۰ شروع شد و در زمانی اندک به دیگر شهرهای ایران نیز رسید. در ماههای آبان و آذر همان سال نیز کشاورزان اصفهانی در اعتراض به تامین نشدن آب موردنیاز مزارعشان در بستر خشک رودخانه زایندهرود تحصن کردند.
نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران اعتراضهای مردمی هر دو استان را با برخوردهای خشونتآمیز و سرکوب پاسخ دادند. ناظران میگویند اعتراضها به بحران آب در آینده نیز میتواند تنشهایی در پی داشته باشد و حتی به درگیری میان اقوام و استانهای مختلف منجر شود.
سازمان فضانوردی آمریکا (ناسا) بهتازگی در گزارشی اعلام کرد که تا ۳۰ سال آینده، برخی مناطق جهان از جمله ایران به دلیل گرم شدن زمین قابل سکونت نخواهند بود. این به معنای آن است که بسیاری از مردم مجبور میشوند برای ادامه زندگی مهاجرت اقلیمی را انتخاب کنند. مهاجرت اقلیمی نوعی مهاجرت است که در آن افراد به دنبال تغییرات محیط زیستی، ناچار میشوند با وجود به خطر افتادن رفاه و معیشت خود، سرزمینشان را ترک کنند و به مکان دیگری بروند.